Poprawnej socjalizacji nigdy nie możemy być pewni, ponieważ psychika psa pod pewnymi względami jest równie skomplikowana jak ludzka, więc nie sposób wszystko przewidzieć lub czemuś zapobiec. Istnieje jednak wiele cennych wskazówek, z którymi warto się zapoznać i zastosować w procesie wychowania i socjalizacji szczenięcia. Pozwoli nam to dość znacznie nakierować rozwój psychiczny nowego domownika.
Margaret Hughes, trener z Positive Paws Dog Training, opracowała listę dwunastu punktów zawierających 12 różnych doznań, których warto aby pies doświadczył do 12-tego tygodnia życia. Nasz pupil zatem powinien:
1. Chodzić po 12 różnych powierzchniach
Na przykład: dywan, płytki, drewno, wióry, linoleum, cement, trawa, mokra trawa, żwir, brud, błoto, kałuże, nierówne powierzchnie, kratki ściekowe, stół/krzesło.
2. Bawić się/poznać 12 różnych obiektów
Na przykład: duże i małe piłki, zabawki z dźwiękiem, drewniane przedmioty, papierowe, metalowe, różne pojemniki i pudełka z plastiku, klucze od domu/auta.
3. Być w 12 różnych lokalizacjach
Na przykład: podwórko/teren przy bloku (codziennie), boisko, jezioro, rzeka, morze, łódź, winda, piwnica, domy innych ludzi, samochód, garaż, przychodnia weterynaryjna, salony groomerskie.
4. Mieć kontakt z 12 różnymi osobami (spoza rodziny)
Na przykład: dziećmi, dorosłymi (zarówno kobiet jak i mężczyzn), osobami starszymi, osobami na wózkach inwalidzkich, ludźmi z laskami, kulami, kapeluszami, okularami, parasolami, mundurami oraz przypadkowymi spacerowiczami po prostu.
5. Usłyszeć 12 różnych odgłosów i hałasów
Na przykład: otwarcie drzwi (również np. garażowych), dzwonek do drzwi, dzieci bawiące się, krzyki dzieci, auta i duże ciężarówki, motocykle, deskorolki, pralka, łódź motorowa, klaskanie, głośne śpiewanie, rżenie koni, odkurzacze, kosiarki, telewizja, przyjęcie np. urodzinowe.
6. Zobaczyć 12 różnych poruszających się obiektów
Na przykład: (nie pozwalać na ściganie) samochody, deskorolki, rolki, rowery, motocykle, samochody, ludzie biegający, skutery, koty biegające, szczotki do zamiatania/mopy do podłogi, dzieci biegające, dzieci grające np.w piłkę nożną, wiewiórki, ptaki, konie biegające, krowy na pastwisku.
 |
| Wszystkie doświadczenia powinny być pozytywne i bezpieczne, a ty musisz mieć kontrolę nad każdą sytuacją, aby w razie potrzeby móc interweniować. |
7. Doświadczyć 12 rożnych wyzwań/aktywności
Na przykład: wchodzenie/schodzenie ze schodów, zabawa z kulą smakulą, okrążanie przedmiotów różnej wielkości, wspinanie się, bieganie za piłką, przeskakiwanie przez przeszkodę, wchodzenie do kartonu, przechodzenie przez tunel, przechodzenie po kłodzie, przechodzenie przez drzwi obrotowe i drzwi automatyczne.
8. Doświadczyć 12 różnych pozycji i dotyku
Na przykład: branie na ręce/pod pachę, trzymanie na klatce piersiowej, obracanie na grzbiet, leżenie obok właściciela na podłodze, zaglądanie do uszu, zębów, dotykanie łap, obcinanie pazurów, przytrzymywanie między nogami, trzymanie na kolanach, zakładanie obroży / szelek / zapinanie smyczy.
9. Jeść z 12 różnych pojemników
Na przykład: metalowa miska, filiżanka albo kubek, plastikowy kubeczek pudełko, papier, kongo, łyżka, patelnia, torba papierowa, talerz, talerzyk do ciasta.
10 Jeść w 12 różnych miejscach
Na przykład: na balkonie, na podwórku, w piwnicy, na klatce schodowej, w łazience, na boisku, w domu znajomych, w aucie, pod parasolem, w parku.
11. Bawić się z 12 różnymi szczeniętami
Mogą to być także zrównoważone i dobrze ułożone psy dorosłe. Nie oznacza to również pobytu w psim parku, ponieważ zalecany jest kontakt bezpośredni, w rożnych okolicznościach, niekoniecznie w grupie.
12. Zostać 12 razy samemu
Dotyczy to nie tylko pozostawania samemu w domu, ale także poza nim, np. na podwórku. Z dala od ludzi ale również innych psów. Należy mieć na uwadze by pozostawianie szczeniaka samego wydłużać powoli. Zaczynając od zaledwie kilku sekund (na przykład wyjście z pokoju), potem kilku minut itd. Drastyczne narażenie pupila na długą samotność absolutnie go nie zahartuje lecz wykształtuje w nim lęk.
A co, jeśli szczeniak, którego kupiłeś nie doświadczył „Złotej Dwunastki”?
Szczenię, które nie doświadczyło tego procesu, nadal może się uczyć. Nawet jeśli dostaniesz szczeniaka po 12 tygodniu, nie rozpaczaj. Podobnie jak u ludzi, mózg psa jest bardzo plastyczny we wczesnych tygodniach życia. Oznacza to, że może się uczyć bardzo szybko. Dzięki pozytywnym doświadczeniom szczeniak ma znacznie większe szanse rozwinięcia się w dobrze przystosowanego psa dorosłego. Z drugiej strony szczenięta i starsze psy uczą się przez całe życie. Im szybciej, tym lepiej, ale pamiętaj: NIGDY NIE JEST ZA PÓŹNO!
Karolina Kwiatkowska
Redaktor naczelna | behawiorysta